• Ecoloxistas en Acción presentou achegas á actualización do Real Decreto R261/96 sobre protección de las aguas contra la contaminación difusa producida por los nitratos.
  • Sinalan que quedou demostrado o fracaso do anterior decreto á hora de atallar a contaminación por nitratos e os seus graves efectos ambientais nas masas de auga.
  • A organización ecoloxista denuncia que, a pesar da presión da Comunidade Europea, o texto de dicha actualización é moi pouco ambicioso, que mantén as limitacións do anterior e que nalghúns puntos incluso da pasos atrás.

Segundo o propio MITECO describe na introducción do novo Real Decreto: “A contaminación de orixe difusa das masas de auga superficial e subterránea é un problema moi estendido na maior parte das concas españolas. En particular, este feito ponse de manifesto polas elevadas concentracións de nitratos que se rexistran en determinadas masas de auga, causadas polos excedentes de produtos inorgánicos ou orgánicos usados como fertilizantes. Este feito é especialmente preocupante cando alcanza a augas que se destinen ou vaian destinarse ao abastecemento da poboación”.

Ecoloxistas en Acción sinala que a pesar da presenza deste recoñecemento e preocupación no preámbulo do decreto, non caracterizan o texto do articulado que segundo a organización está lonxe de adecuarse a acuciante necesidade de limitar e corrixir a grave situación creada pola contaminación por nitratos no Estado español.

Resaltan que o decreto referirse, especialmente en canto a valores límite, exclusivamente a estercos e emendas orgánicas, deixando fóra os fertilizantes químicos. Isto erosiona considerablemente a eficacia do novo decreto, dado o uso xeneralizado dos fertilizantes químicos e o seu impacto directo na contaminación por nitratos.

Outro dos defectos que sinalan é que o decreto non inclúe medida preventiva algunha en zonas nas que aínda non hai un problema serio de contaminación por nitratos, é dicir, non incluír medidas fóra das Zonas Vulnerables. O texto debería incorporar valores límite de achega de nitróxeno en tales zonas cun limiar superior ao fixado en Zonas Vulnerables, como medida preventiva para evitar que fóra de tales zonas a contaminación por nitratos continúe sen control e por tanto sígase  aumentando de forma permanente as áreas contaminadas que han de declararse Zonas Vulnerables.

Ademais Ecoloxistas en Acción alertan que o decreto contén un número escaso de medidas de obrigado cumprimento, as cales teñen ademais un carácter enormemente débil  ao carecer de medidas obrigatorias de calado. As medidas de obrigado cumprimento do actual borrador de novo decreto, na súa maioría, refírense a elementos de procedemento (elaboración de documentos como códigos de boas prácticas e programas de actuación), pero non a elementos de efecto substantivo na redución efectiva dos fluxos contaminantes, como valores límite máis esixentes e sen vías de excepción.

Por isto, a organización ecoloxistas denuncia que o decreto carece de elementos de control e sanción, non contemplando mecanismos que vixíen o seu cumprimento e establezan sancións con efecto disuasorio efectivo en caso de incumprimento.